“بازار متشکل ریالی” در حوزه انرژی ایجاد شود

ده، پانزده سال‌پیش، کارشناسان حوزه انرژی شرایط امروز را پیش‌بینی می‌کردند و هشدار می‌دادند که در اوایل ۱۴۰۰، با ناترازی گاز و برق و بنزین مواجه خواهیم شد. هم از نظر مجموع ذخایر نفت و هم از نظر گاز در دنیا اول هستیم؛ اما با ناترازی برق در تابستان و ناترازی گاز در زمستان و ناترازی بنزین در روزهای پرمصرف مواجه هستیم. قیمت‌های انرژی در کشور نسبی است و گاز و گازوئیل مصرفی نیروگاه‌ها یارانه‌‌‌‌‌ای است. قیمت تبدیل انرژی به ازای هر کیلو وات ساعت نزدیک به ۷۰۰ تا ۸۰۰‌تومان تمام می‌شود؛ ولی کشور ما به‌صورت متوسط آن را به قیمت ۱۰۰‌تومان در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌دهد یعنی به ازای هر کیلو وات ساعت حدود ۷۰۰‌تومان یارانه به هر مصرف‌کننده پرداخت می‌شود.

مسلم موسوی‌درچه، عضو هیات‌علمی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران معتقد است علت ناترازی انرژی امروزثابت نگه‌داشتن قیمت حامل‌های انرژی بود. به گفته موسوی‌درچه، این سیاست باعث ایجاد مشکلات عدیده در حوزه گاز و برق و بنزین می‌شود.او با بیان اینکه اصلاح قیمت حامل‌های انرژی ضروری است، درباره روش این اقدام توضیح داد: این موضوع به این معنا نیست که قیمت‌ها افزایش پیدا کند بلکه به این معنا است که یک «بازار متشکل‌ریالی» در حوزه انرژی ایجاد شود و خود بازار، قیمت انرژی را مشخص کند، نه دولت، ضمن اینکه به آن معنا هم نیست که قیمت انرژی‌‌‌‌‌مان را با قیمت فوب خلیج‌فارس مقایسه کنیم، چون درآمدها و هزینه‌های ما در کشور،‌ریالی است. این اقدام، قطعا تبعات سیاسی و اجتماعی دارد. متاسفانه دولت قبل قصد داشت قیمت بنزین را اصلاح کند که دوباره همان سیاست قبلی را در پیش گرفت و بازهم قیمت توسط دولت تعیین شد؛ ضمن اینکه این اقدام به یکباره و بدون اطلاع‌‌‌‌‌رسانی و فرهنگ‌سازی و بدون ایجاد زیرساخت‌های لازم صورت‌گرفت.