بازی برد-برد برق در تابلوی سبز
به نقل از دنیای اقتصاد: دبیر انجمن انرژیهای تجدیدپذیر در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»، عواید عرضه برق بدون دخالت دولت را برای تولیدکننده و مصرف‌کننده تشریح کرد.
دنیای‌اقتصاد- زینب طاری : رهایی صنعت برق از قیمت‌گذاری دستوری و سپردن قیمت‌ها به عرضه و تقاضا آرزوی همیشگی فعالان این صنعت بوده است؛ اگر‌چه این اتفاق تاکنون محقق نشده، اما رونمایی دولت سیزدهم از تابلو سبز در بورس را می‌توان نقطه عطفی در صنعت برق دانست؛ اتفاقی که از یکسو باعث واقعی شدن نرخ برق و درآمدزایی تجدیدپذیرها شده و از سوی دیگر صنایعی که در پیک تابستان دچار عدم‌‌‌النفع‌‌‌های چند‌هزار میلیاردی ناشی از قطع برق می‌‌‌شدند، با خرید از این بازار شفاف که دولت در قیمت‌گذاری آن دخالتی ندارد، می‌توانند برق‌شان را تامین کنند و طبق دستورالعمل وزیر نیرو در برنامه‌‌‌های مدیریت بار هم در اولویت آخر قطعی برق قرار بگیرند.
بنابراین در حالی که روز اول رونمایی از تابلو سبز، برق تجدیدپذیرها هر کیلووات ساعت ۱۹۵۰ تومان کشف قیمت شد، امروز این رقم با استقبال صنایع به ۳۵۰۰ تومان رسیده است تا شاهد یک اتفاق برد – برد بی‌سابقه برای تولیدکننده برق و صنایع باشیم.
با وجود این اتفاق مثبت، سوالات مختلفی به ذهن متبادر می‌شود. از جمله اینکه این طرح چه تاثیری بر اقتصاد تجدیدپذیرها دارد؟ آیا می‌توان امیدوار بود که دولت از قیمت‌گذاری در سایر بخشهای صنعت برق هم فاصله بگیرد؟! بعد از پایان یافتن پیک مصرف چه سرنوشتی در انتظار تابلوی سبز و تجدیدپذیرها خواهد بود؟! اگر تابلوی سبز را نقطه عطف صنعت برق بدانیم، توسعه تجدیدپذیرها چه الزامات دیگری نیاز دارد؟
در این خصوص دبیر انجمن انرژیهای تجدیدپذیر می‌‌‌گوید: مدت‌‌‌هاست بازار عمدهفروشی برق برای نیروگاه‌‌‌های حرارتی به بورس انرژی سیگنال می‌‌‌فرستد؛ در واقع هیات تنظیم بازار برق سقف قیمتی برای بازار عمدهفروشی تعیین می‌کند که امسال ۱۰۶ تومان است و به این معناست که قیمت هر کیلووات ساعت برق نباید بالاتر از این رقم باشد، اما آنچه در تابلوی سبز و به دور از سیگنال‌‌‌دهی هیات تنظیم اتفاق افتاد، نشان داد که تصمیمات این هیات در خصوص قیمت برق تا چه اندازه مخرب بوده و مانع کارکرد درست مکانیزم بازار شده است.
در واقع انتظار منطقی این است که اگر در ساعات خارج از پیک هر کیلووات ساعت برق در بازار حدود ۱۰۰ تومان یا در بورس ۸۰ تومان معامله شود، باید در زمان پیک به حدود ۵۰۰ تومان برسد اما تعیین این سقف دستوری برای بازار عمدهفروشی عملا سازوکار بورس را از بین برده و امیدوارم وزارت نیرو این رویه غلط را که هم بازار عمدهفروشی و هم بورس انرژی را دچار مشکل کرده، کنار بگذارد.
محمد‌امین زنگنه معتقد است: تابلوی سبز تا حدود زیادی راه را نشان می‌دهد: دولت باید از خرید و فروش برق خارج شود و به سیاستگذاری درست بپردازد؛ کما اینکه امروز تابلوی سبز بدون سقف قیمت و بر اساس عرضه و تقاضا اثرات بسیار مثبتی داشته است؛ در سایر بخش‌‌‌ها مانند بخش صادرات هم نیازمند همین نگاه هستیم؛ خروج دولت از تصدی‌‌‌گری.
نمونه دیگری از اثرات مخرب تصدی‌‌‌گری دولت را می‌توان در موضوع صادرات مشاهده کرد. چرا که امروزه اگر‌چه روی کاغذ تجدیدپذیرها می‌توانند صادرات داشته باشند، اما در واقعیت این صادرات در اختیار توانیر است و امیدواریم وزارت نیرو مانند تابلوی سبز خودش را از‌سازوکار صادرات خارج کند و فرآیند را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد تا بتواند بخشی از برقش را به صورت ارزی بفروشد. متن پیش رو ما‌حصل گفت‌‌‌وگوی «دنیای‌اقتصاد» با محمد‌امین زنگنه، دبیر انجمن انرژیهای تجدیدپذیر در رابطه با دستاوردها و چالش‌‌‌های راه‌‌‌اندازی تابلوی سبز و همچنین سایر سازوکارهای موردنیاز برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر است که در ادامه می‌‌‌آید.
این تغییر در سیاست قیمت‌گذاری برق میتونه برای صنایع مصرف‌کننده برق، بهبود قابل توجهی در مشکلات عدم‌النفعی و قطع برق داشته باشه.
تجربه تابلوی سبز تمایل دولت به حذف دستوری قیمت‌گذاری را نشون میده اما توسعه‌دهندگان انرژی های تجدیدپذیر نیاز به تضمینات بیشتری برای استمرار پروژه‌ها و ترغیب به سرمایه‌گذاری دارند.