در سه دهه گذشته، شاخص شدت انرژی در کشورهای پیشرفته روندی روبهکاهش داشته، اما در ایران این روند برعکس بوده و صعودی شده است. شدت مصرف انرژی در ایران ۹ برابر ژاپن و نروژ، هفتبرابر کشورهای پیشرفته اروپایی، سه برابر عربستان سعودی و چهار برابر ترکیه و متوسط جهان است. از دلایل عمده مشکلات مربوط به ناترازی برق که در سالهای اخیر به چالش جدی منجر شده است، عدم توسعه نیروگاههای تولید برق متناسب با آهنگ رشد مصرف برق، در کنار قیمت تقریباً رایگان انرژی و اتلاف گسترده در زیرساختهای کشور است.
هزینه احداث هر نیروگاه سیکل ترکیبی با فرض ۵۰۰ مگاوات ظرفیت، حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون یورو است و برایناساس احداث ۳۰ نیروگاه متمرکز برای رفع ناترازی ۱۵ هزار مگاواتی فعلی، حدود ۸ تا ۹ میلیارد یورو هزینه به همراه خواهد داشت. سرمایهگذاری در بخش نیروگاهی باید به شیوهای دنبال شود که فعالیت در این عرصه برای بخش خصوصی از جذابیت کافی برخوردار شود. در حال حاضر سوخت نیروگاههای حرارتی کشور با قیمت واقعی محاسبه نمیشود، در نتیجه اینگونه تصور میشود که انرژی تولیدی ارزش ندارد؛ بنابراین ارزان هم فروخته میشود. یعنی در عمل ۳۰ میلیارد دلار انرژی که به نیروگاههای برق داده میشود، هدر میرود. قیمت تمامشده برق با سوخت نیروگاهی، در سال ۱۴۰۰ برابر با ۲۱۵ تومان برای هر کیلوواتساعت بوده است که شامل هزینه انتقال و توزیع برق هم میشود، اما متوسط نرخ فروش برق در این سال ۱۴۷ تومان بوده است که از اختلاف قیمت خریدوفروش و یارانه ۶۸ تومانی در هر کیلوواتساعت مصرف برق حکایت دارد و باتوجهبه کل فروش داخلی برق به میزان ۳۰۶ میلیارد کیلوواتساعت در آن سال، بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان یارانه به بخش برق کشور تعلقگرفته است و این مهم در صورتی است که در بسیاری از کشورهای اروپایی باهدف کاهش مصرف برق، تعرفهها تا ۸۰ سنت افزایشیافته است.